filie

Wystawa „Ostatni 3 maja”
28 kwietnia – 28 maja 2017 r.

Autor wystawy: Maciej Zakrzewski
Organizator: Oddział Instytutu Pamięci Narodowej w Krakowie
Wystawa została przygotowana przez Oddziałowe Biuro Edukacji Publicznej w Krakowie. Poświęcona jest tragicznym wydarzeniom z dnia 3 maja 1946 r. oraz ich dalszym konsekwencjom. Wydarzenia z 3 V 1946 r. miały wielkie znaczenie psychologiczne dla ludności województwa krakowskiego. W sposób spektakularny potwierdzały one, że sytuacja w kraju rozwija się w kierunku sowietyzacji Polski, ugruntowania pełnej dominacji komunistów; pokazywały ponadto, że sam udział PSL w życiu publicznym nie skutkuje oczekiwanymi zmianami.

Rocznica uchwalenia Konstytucji 3 Maja, nie tylko przed wojną, ale też w czasach autonomii galicyjskiej w Polsce południowej, była w każdym roku uroczyście świętowana. W 1946 r. święto 3 Maja miało być obchodzone po raz drugi od czasu zakończenia okupacji niemieckiej, jednak po raz pierwszy od czasu wejścia mikołajczykowskiego PSL do rządu. Stąd też nie tylko w Krakowie, ale we wszystkich powiatach województwa krakowskiego czyniono rozległe przygotowania dla manifestacyjnego uczczenia rocznicy. Przy czym traktowano ją jako nie tylko demonstrację łączności z tradycją, ale także manifestację przywiązania do ideałów wolności i niepodległości. Z tych powodów przed rozpoczęciem obchodów Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego uznało, że manifestacyjne obchody będą miały wydźwięk niekorzystny dla komunistów. Natychmiast rozesłano polecenia, aby nie dopuścić do organizacji pochodów. W Krakowie władza brutalnie stłumiła patriotyczną manifestację studentów i mieszkańców miasta. Użyto broni. W pokazowym procesie dwa miesiące później osądzono 12 osób, w tym 9 studentów.

Źródło: https://ipn.gov.pl/pl/edukacja-1/wystawy/13697,Ostatni-3-Maja.html