Zapraszamy do oglądania wystawy zatytułowanej „Ikona prawosławna w zbiorach Muzeum Pienińskiego w Szlachtowej”.

Muzeum Pienińskie im. Józefa Szalaya
ul. Łemkowska 37
Szlachtowa

Wystawa czynna od 15 czerwca 2019 r. do 31 grudnia 2019 r.

W 2017 r. Urząd Skarbowy w Zakopanem przekazał muzeum darowiznę w postaci ikon nielegalnie przewożonych przez granicę państwa. Prezentowana na wystawie kolekcja przeszło 50 ikon jest datowana na XVIII i XIX wiek. Większość z nich pochodzi z terenu Rosji i Ukrainy, kilka ikon podróżnych to zabytki z Rusi Szlachtowskiej.
Najliczniej prezentowane są wizerunki Matki Bożej, zarówno w typie Hodegetrii, jaki i Eleusy. Ponadto znajdują się tu wyobrażenia symboliczne Bogarodzicy, takie jak Ikona Matki Bożej „Krzew Gorejący”. Wśród przedstawień Chrystusa występują ikony Mandylionu, Pantokratora, a także sceny z życia i męki Pańskiej. Nie brak również ikon świętych, w tym Mikołaja – patrona Łemkowszczyzny.

Ikona (gr. eikon – obraz, wizerunek) obraz sakralny charakterystyczny dla kościoła prawosławnego i greckokatolickiego. Tworzona w modlitwie, przeznaczona zarówno do cerkwi, jak i do zwykłego domu. Uczestniczyła prawie w każdym aspekcie ludzkiego życia. Przedstawia najczęściej Chrystusa Wszechwładcę, różne wyobrażenia Matki Bożej oraz portrety świętych, epizody z ich życia, a także sceny z Pisma Świętego, apokryfy i legendy.
Niekiedy na gotową ikonę nakładano ryzę, czyli ozdobną metalową szatę (koszulkę, sukienkę), często wykonaną ze srebra i ozdobioną szlachetnymi kamieniami. W podróż zabierano niewielką ikonę, najczęściej metalową, miniaturę tradycyjnej. Towarzyszyła wiernym wtedy, gdy w drodze nie było cerkwi.

Przykładowe ikony z wystawy