filie

Figura Chrystusa na osiołku na środku kościoła, w ławkach podczas mszy siedzą ludzie.W zbiorach naszego Muzeum znajduję się bardzo ciekawa kopia rzeźby Chrystusa na osiołku której pierwowzór znajduję się w klasztorze ss. Klarysek w Starym Sączu, datowany na 1 poł. XVI w. Współczesna figura została wykonana w celu odtwarzania tradycji obrzędu wjazdu Chrystusa do Jerozolimy, która odbywa się corocznie w Sądeckim Parku Etnograficznym w Nowym Sączu.
Chrystus na osiołku zwany również Jezusem Palmowym, Lipowym lub Dębowym (w zależności od gatunku drewna z którego figura została wykonana), wożona była na drewnianej podstawie podczas uroczystej procesji w Niedzielę Palmową. W ten sposób odtwarzano ewangeliczną scenę triumfalnego wjazdu Jezusa do Jerozolimy. Zwyczaj ten, szczególnie propagowany przez środowiska franciszkańskie, znany był od średniowiecza i kultywowany do końca XVIII wieku, po czym został zakazany przez władze kościelne z powodu występujących nadużyć.
Pierwsze wzmianki o tradycji procesji z figurą Chrystusa na osiołku pochodzą z X wieku. Natomiast najstarsze zachowane figury tego typu datowane są na ok. 1300 r.
Z terenów historycznej Małopolski zachowały się cztery figury Chrystusa na osiołku wszystkie z początku XVI w. Dwie z nich znajdują się obecnie w Muzeum Narodowym w Krakowie, jeden z nich pochodzi z kościoła parafialnego w Szydłowcu, drugi z kościoła z Rzepiennika Biskupiego (zachowany tylko fragment Chrystusa), trzeci ze starosądeckiego klasztoru klarysek, czwarty (zachowany fragmentarycznie) z miejscowości Rybie Nowe, obecnie w Muzeum Diecezjalnym w Tarnowie.

Anna Florek

Na zdjęciu: Uroczysta msza w kościele p.w. św. św. Piotra i Pawła z Łososiny Dolnej w Sądeckim Parku Etnograficznym. Rok 2019. Fot. Piotr Droździk